مالیات بر ارث و آشنایی با آن
/توسط atssirمالیات بر ارث و آشنایی با آن
مالیات حقوق و دستمزد در سال ۱۴۰۲
مواد شماره 17. الی. 43 کتاب قوانین مالیات مستقیم *فصل چهارم باب دوم مالیات بر دارایی*مربوط به مالیات بر ارث می باشد.
- اموالی که مالیات بر ارث را شامل می شود :
با استناد به ماده 17 ق.م.م، به این اموال مالیات بر ارث تعلق میگیرد:
- سپرده بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادر_سودهای متعلق به آنها، سودسهام وسهم الشرکه
- سهام وسهمالشرکه و همچنین حق انتقال آنها
- حقالامتیاز و سایر اموال و حقوق مالی مطابق مواد 143 و 143 مکرر ق.م.م
- تمامی وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی، هوایی
- املاک و حق واگذاری، مانند ملک تجاری و مسکونی و باغ و….
- اموال متوفی اهل ایران در خارج از کشور
از سال ۹۵ مالیات بر ارث برای هر دارایی به صورت مجزا و تفکیکی محاسبه و پرداخت میگردد.
- نحوه محاسبه مالیات بر ارث طبق قانون جدید
در صورتی که متوفی قبل از سال ۹۵ فوت شده باشد، مالیات بر ارث وی طبق قوانین قبل محاسبه میگردد.
اما بر طبق جدیدترین قانون مالیات بر ارث، % مالیات بر ارث برای اموال متوفی طبق گروه بندی اموال و نسبت ورثه با متوفی تعیین خواهد شد.
- طبقه بندی وراث متوفی
بر اساس ماده 18 ق.م.م و ماده 862 قانون مدنی، کلیه وابستگان شخص متوفی در سه طبقه قرار میگیرند:
- وراث طبقه اول شامل پدر، مادر، همسر، فرزند و نوه
- وراث طبقه دوم شامل پدربزرگ و مادربزرگ، برادر، خواهر، خواهرزادهها و برادرزادهها
- وراث طبقه سوم شامل عمو، عمه، دایی، خاله و فرزندان آنها
- نحوه پرداخت مالیات بر ارث
وراث شخص متوفی موظفند ظرف یک سال از تاریخ فوت، اظهارنامه مالیاتی فرد فوت شده را تحت عنوان اظهارنامه مالیات بر ارث را مطابق فرم نمونه سازمان تهیه و به سازمان ارسال نمایند.
بدین ترتیب بر اساس نرخهای مصوب مالیات بر ارث محاسبه و مطالبه میشود.
- جداول مالیات بر ارث طبق قوانین جدید
بر اساس ماده ۱۷ ق.م.م، کمترین درصد مالیات بر ارث، مربوط به وراث طبقه اول است. برای طبقات دوم و سوم نرخها به ترتیب دو برابر و چهار برابر میشود. بر این اساس جدول نرخ مالیات بر ارث به تفکیک وراث به شرح زیر است:
سپردههای مجاز بانکی | سهام بورسی | سهام غیربورسی و سهمالشرکه | سایر اموال/ حقالامتیاز/ سپردههای غیرمجاز | املاک | حق واگذاری و سرقفلی | وسایل نقلیه | |
طبقه اول | 3% | 0.75% | 6% | 10% | 7.5% | 3% | 2% |
طبقه دوم | 6% | 1.5% | 12% | 20% | 15% | 6% | 4% |
طبقه سوم | 12% | 3% | 24% | 40% | 30% | 12% | 8% |
- اظهارنامه مالیات بر ارث چیست :
یکی دیگر از انواع اظهارنامه مالیاتی می باشد که وراث متوفی (همگی و یا یکی از آنها) یا ولی یا امین یا قیم یا نماینده قانونی آنها موظف به تسلیم می باشند؛ اظهارنامه مالیاتی وراث شامل کلیه اقلام ماترک با تعیین ارزش روز فوت و کلیه مطالبات و بدهیهای متوفی است.
سازمان امور مالیاتی بعد از کسور دیون و واجبات مالی و عبادی و هزینه کفن و دفن نتیجه رسیدگی و مالیات قابل پرداخت را به وراث اعلام خواهد نمود.
- مراحل تشکیل پرونده مالیات بر ارث
برای تشکیل پرونده مالیات بر ارث، وراث حداکثر ظرف مدت یک سال از تاریخ فوت به نزدیکترین اداره مالیاتی محل سکونت متوفی مراجعه نموده و مراحل تشکیل پرونده مالیات بر ارث بشرح زیر می باشد :
- دریافت گواهی انحصار ورثه از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی آخرین محل سکونت متوفی
- تهیه مدارک مورد نیاز (دریافت و تکمیل اظهارنامه مالیاتی ارث و سایر فرمها، جمع آوری مدارک فیزیکی نظیر مدارک هویتی و وصیتنامه متوفی)
- مراجعه به نزدیکترین اداره مالیاتی محل سکونت متوفی
- آشنایی با معافیت های مالیات بر ارث
مطابق ماده 24 ق.م.م، موارد زیر از پرداخت مالیات بر ارث معاف هستند:
- اثاث منزل محل سکونت متوفی
- دارایی شهیدان انقلاب اسلامی (برای وراث طبقه اول و دوم)
- اموال حبس، نذر و یا وقف شده برای سازمان، نهادها و دستگاههای دولتی
- وجوه مربوط به بازنشستگی، امتیازات پایان خدمت، مطالبات اخراج، بازخرید خدمت، مرخصی استفاده نشده، انواع بیمهها و پرداختی ها توسط کارفرما یا بیمه (بیمه عمر و زندگی)، دیه و جبران زیان فوت
- برگه انحصار وراثت چیست؟
مجوزی است که بعد از انجام تمام مراحل قانونی پرداخت مالیات بر ارث صادر میگردد .
این برگه بیانگر آن است که انتقال اموال به ورثه و ایجاد حق مالکیت و دخل و تصرف ورثه در داراییهای متوفی امکان پذیر خواهد بود.
- مدارک لازم جهت تشکیل پرونده مالیات بر ارث
بر اساس ماده 26 ق.م.م مدارک لازم برای پرونده مالیات بر ارث به شرح زیر است:
- فرم اظهارنامه مالیات بر ارث تکمیل شده توسط وراث
- گواهی انحصار وراثت، گواهی فوت و گواهی معتبر پزشک
- شناسنامه و کارت ملی متوفی و کلیه وراث
- اگر متقاضی از ورثه نباشد وکالتنامه یا قیمنامه و کارت ملی درخواست کننده
- مدارک لازم جهت احراز آدرس محل سکونت متوفی
- مدارک مربوط به اموال درخواست شده